Ostatnia aktualizacja
tej strony

 29 maj 17

 HOME-TROPIE

Święci pustelnicy
Świerad i Benedykt

Życiorys, część 3. W chwale Nieba

ŚWIĘCI ŚWIERAD I BENEDYKT
1.Nad Dunajcem
2.
Na Słowacji
3.
W chwale Nieba i czci Kościoła
1.
Modlitwy ku czci śś. Pustelników
2.
Pieśni ku czci śś. Pustelników
3.
Droga krzyżowa polskich świętych
   i Różaniec polskich świętych

Menu

Wejdź, proszę,
 odwiedź 
nasze strony:

STRONA GŁÓWNA
Informacje stałe paraf.
Topografia Parafii
Święci pustelnicy
Relikwie Świętych
Zwiedzamy Kościół
Zwiedzamy wokół k-ła
Zwiedzamy pustelnię
Zwiedzamy parafię
Najdawniejsze dzieje
Kalendarium histor.
Okruchy historii now.
Wydarzenia nowe
Ogłoszenia niedzielne
Wspólnoty parafialne
Refleksje aktualne
Literatura naukowa
Kontakt z nami

Wioski i szkoły
w naszej parafii

Tropie - wieś
   Szkoła Podstawowa
Roztoka-Brzeziny
   Szkoła Podstawowa
Witowice Dolne
   Szkoła Podstawowa
Witowice Górne
Wytrzyszczka
   Szkoła Podstawowa
Będzieszyna

Kościoły i Święci
mojej małej ojczyzny

Dekanat Czchów
Dekanat Ujanowice
Dekanat Zakliczyn
Parafie nad jeziorami
Definicje i wyjaśnienia
Konkurs regionalny

Braterstwo
kościołów i szkół
śś. Świerada i Benedykta
Polska-Slovensko

1.SANKTUARIA
Tropie-Sanktuarium
Nitra katedrala Zobor
Skalka nad Vahom
2.KOŚCIOŁY
Kysucky Lieskovec
Kubanovo-Sete
Częstochowa
Budzisław
Radostka
Oława
3.SZKOŁY
Nitra -zakladna skola
Trencin -zakladna skola
Skalite -zakladna skola
Witowice -szk.podst.
Wytrzyszczka - szk.p.
4.Inne zakątki braterstwa

Ine zakutia bratstva
Masok baratsagszogletek

Genealogie
prywatne i parafialne

Pietrzakowie
Janikowie
Szlagowie
Fiutowie
Gierałtowie

Genealogia Polaków,
Słowian, innych ludów

 



GRATULUJEMY CI !
Od maja 2003 r.
jesteś
 
 
miłym gościem
tej witryny
 

Jeśli zalecisz ją
swoim przyjaciołom,

 
będziemy wdzięczni!

 

AUTOR
i webmaster witryny:
ks. St. Pietrzak

© Copyright
by Parafia Tropie

 

 

 
Życiorys: Część 1. Święci Świerad i Benedykt nad Dunajcem
Część 2. Święci Świerad i Benedykt na Słowacji
Część 3. Święci Świerad i Benedykt w chwale Nieba i czci Kościoła
Nabożeństwo: Część 1. Modlitwy ku czci śś. Świerada i Benedykta
Część 2. Pieśni ku czci śś. Świerada i Benedykta
Część 3. Droga krzyżowa i Różaniec polskich świętych


Część 3. Święci Świerad i Benedykt w chwale Nieba i czci Kościoła

Relikwie świętych Pustelników w katedrze w Nitrze i  w kościele w Tropiu


    Zaraz po śmierci, jak wyczytujemy z tekstu Maurusa, został Świerad otoczony religijnym kultem ludowym i liturgicznym. Jego ciało ze czcią złożono w bazylice, dzisiejszej katedrze, w Nitrze. W tym samym roku królowa Gizela wyhaftowała ponoć jego podobiznę  na płaszczu koronacyjnym królów węgierskich, do dziś przechowywanym. Pokutujący zbójnicy, modląc się do niego, doznali cudów. Powstały pierwsze modlitwy mszalne ku jego czci. Zapewne został dokonany jakiś diecezjalny akt jakby beatyfikacji, przeprowadzony przez arcybiskupa ostrzyhomskiego.
    W tym czasie, tj. według pochodzącej znad Dunajca wiarygodnej tradycji - około 1045 roku, w Tropiu nad Dunajcem,  nad fundamentami pustelni św. Świerada król Kazimierz Odnowiciel miał ufundować obecny kościół ku jego czci. O tym w l620 r. zanotował włoski autor Tomasz Mini na podstawie jakiegoś zapisu na ścianie tropskiej świątyni, a była to może ta sama romańska inskrypcja, której dwa do dziś niezniszczone wyrazy starają się obecnie odczytać polscy uczeni. Okoliczności budowy kościoła około roku 1045 byłyby sprzyjające, bowiem w tym zakątku Ziemi Krakowskiej miał wówczas przebywać na wygnaniu węgierki książę Bela, małżonek siostry Kazimierza. Ich pierwszy, w Polsce urodzony syn Magnus-Gejza, wróciwszy na Węgry, wyprosił od Maurusa połowę łańcucha św. Świerada, jako cenną relikwię. Ich drugi, też w Polsce urodzony syn Władysław, już jako król węgierski doprowadził w 1083 r. do uroczystej i oficjalnej, bo dokonanej na zlecenie papieża i z udziałem jego legata, kanonizacji pustelników Świerada-Andrzeja i Benedykta. Cała więc ta polsko-węgierska rodzina  była jakoś zaangażowana w rozwój kultu naszych Pustelników.
     
(Zob. Zwiedzamy kościół w Tropiu i Kalendarium historyczne parafii w Tropiu).
   
A kanonizowani byli w gronie pięciu świętych ówczesnego królestwa węgierskiego, którzy rzucili pierwsze nasiona chrześcijańskiej wiary w ziemię węgierską, a swoim przepowiadaniem i sposobem życia nawrócili ją do Boga – jak w swoim liście miał wówczas napisać papież Grzegorz VII. Był to król Stefan, jego syn Emeryk, biskup-męczennik Gerard i nasi Pustelnicy. Odtąd stali się też współpatronami katedry i diecezji nitrzańskiej. Jednak szczególna cześć świętych Pustelników skoncentrowała się na Skałce koło Trenczyna (Skalka nad Váhom), gdzie Swierad miał umrzeć w pustelniczej grocie, a Benedykt został uduszony przez zbójców i zepchnięty ze skały do Wagu. Miejsca te wnet zostały upamiętnione fundacją najpierw kościoła, a później klasztoru na Skałce. Zarówno na Skałce, jak i w Nitrze, w Podolińcu nad Popradem oraz w polskich górach (np. w Zakopanem) św. Świerad zasłynął jako apostoł i patron nawracających się zbójników i innych złoczyńców.
    W Polsce oazą kultu św. Świerada-Andrzeja, a od roku 1641 także św. Benedykta, jest Tropie. Czci się go tu od XI wieku nie pod zakonnym imieniem Andrzej, lecz rodzimym, Świerad. Jest to znak, że kult ten zaczął się jeszcze przed kanonizacją – niezależnie od niej i od węgierskich ksiąg liturgicznych. Imieniem Święty Świerad nazywano w średniowieczu miejscowość i całą parafię Tropie. Tym imieniem często chrzczono dzieci, a później pełniło ono rolę także i nazwiska w formie: Świerad, Świeradzik, Świeradzki lub Sieradzki. Imię Świradus, pod datą 17 lipca, weszło do kilku najstarszych polskich ksiąg liturgicznych.
    Nie miał niestety takiego u nas szczęścia św. Benedykt pustelnik. Choć – jak podaje jedenastowieczny Żywot św. Stefana – na węgierską wówczas Słowację przybył razem ze Świeradem krainy zawładniętej przez Polan, z Małopolski, a nadto: był nieodłącznym jego towarzyszem, został pochowany w jego grobie, otrzymał wspólne z nim święto i przeważnie wspólne modlitwy liturgiczne, to jednak rzadko bywa u nas wspominany jako polski święty. Bo ani Maurus, ani biograf św. Stefana nie podali jego używanego w Polsce imienia, jak podano polskie imię Andrzeja, Świerad. Ale wiele wskazuje na to, że owym towarzyszem i uczniem Świerada, na Słowacji ukrytym pod zakonnym imieniem Benedykt, był w rejonie Dunajca pustelnik o imieniu Urban, czczony w pobliżu Tropia, w parafii Iwkowa. Z urodzenia był może , jak głosi słowacka dzisiejsza tradycja, Słowakiem, z Ziemi Nitrzańskiej, gdzie od niepamiętnych czasów czci się św. Urbana papieża jako patrona tamtejszych winnic i którego imię otrzymał tam na chrzcie ów pustelnik. Przybywszy nad Dunajec, przez jakiś czas kształtował się w pobliżu św. Świerada, chyba w Iwkowej i razem z nim odszedł ku Nitrze, spełniając tam nadal rolę klasztornego posłańca. Żyjąc w cieniu św. Świerada, nie pozostawił nad Dunajcem po sobie głębszej pamięci ludzkiej. Powinien jednak być uważany także za polskiego świętego.
    W Tropiu ze czcią zabezpiecza się wszystkie ślady św. Świerada. Na zboczu wzgórza skalnego, na którym wznosi się kościół św. Świerada, stoją jeszcze resztki pnia starego dębu; w jego pniu miał mieć swoje pierwsze pustelnicze schronienie nasz Święty. Około 800 m od kościoła stoi domurowana do skalnej groty kaplica zwana pustelnią. Zbudowano ją dla zabezpieczenia pustelniczej siedziby św. Świerada, o której przed 1480 rokiem pisał Jan Długosz. To modlitewne zacisze w lesie bardzo lubią nawiedzać i dzisiejsi pielgrzymi. Modlą się oni także przy pobliskim leśnym źródle, z którego nasz Święty miał czerpać wodę.
    Szczególny jednak podziw pielgrzymów wzbudza kościół-sanktuarium śś. Świerada i Benedykta w Tropiu. Położony na piętnastometrowej skale wznoszącej się nad wodą Dunajca, z daleka przyciąga wzrok podróżujących naddunajeckim szlakiem turystów. Najbardziej jednak spieszą do niego pragnący łatwiejszego i bliższego kontaktu z Bogiem pielgrzymi.
    Kościół ten jest jednym z najstarszych w Polsce. Początkami sięga - jak wiemy - może nawet 1045 roku, a najpóźniej – jak twierdzą historycy i archeologowie - mógł powstać wnet po kanonizacji w r. lO83. Jest romański, choć nie ominęły go późniejsze przebudowy i rozbudowy, zwłaszcza w XIII i XVII wieku. Wewnątrz kościoła znajduje się najstarsze w Polsce malowidło ścienne: niewielki fragment romańskiego fresku z pierwszej połowy XII wieku. Ma on przedstawiać postać węgierskiego króla, św. Stefana, tego, który Świerada i Benedykta sprowadził na węgierską wówczas Słowację, aby dopełniali świeżą radość świętego życia nawróconych, dając im niejako szansę stania się pierwszymi rdzennie polskimi misjonarzami.
    O innych zabytkach: romańskich, gotyckich, renesansowych, barokowych i późniejszych tej świątyni i całego sanktuarium dowiadują się pielgrzymi, słuchając żywego albo magnetofonowego przewodnika funkcjonującego przy i w kościele. Dostępny jest on codziennie przez cały rok. Wystarczy podejść pod drzwi kościoła i załączyć specjalnym kontaktem.
(Zob. kościół w Tropiu)
    Bardziej rozmodlone osoby lub grupy mogą skorzystać jeszcze z innych ubogacających modlitwę udogodnień. Oto z okazji obchodzonego w l983 roku w Tropiu jubileuszu 900-lecia kanonizacji śś. Świerada i Benedykta została urządzona tzw. Kalwaria Polskich Świętych w postaci drogi krzyżowej, prowadzącej od pustelni i źródła przez górzysty las ku kościołowi. Poucza ona pielgrzymów, jak poszczególne treści drogi krzyżowej Pana Jezusa odzwierciedlały się w życiu naszych pustelników i innych trzynastu polskich świętych.
    Natomiast na pamiątkę jubileuszu 1000-lecia pustelniczego życia św. Świerada w Tropiu, obchodzonego tu w l998 roku, całe skalne wzgórze kościelne opasano tzw. Różańcem Polskich Świętych. Wykonany jest z dużych kamiennych paciorków, dla których materiału dostarczył ten sam pobliski kamieniołom, z którego w XI wieku pobierano budulec na kościół. Tajemnice różańcowe ilustrowane są opisami czynów św. Świerada i kolejnych kilkunastu polskich świętych. W ten sposób stają się oni jakby obecni w naszej modlitwie różańcowej i modlą się wraz z nami.

(Zob. na stronie Zwiedzamy pustelnię)

Doroczna uroczystość odpustowa w Tropiu obchodzona jest w niedzielę najbliższą l3 lipca. Uczestniczą w niej także liczne grupy pielgrzymów ze Słowacji, a niekiedy i z Węgier. Bo zarówno na Słowacji jak i na Węgrzech w księgach liturgicznych i w praktyce modlitewnej przechowuje się pamięć o tym, skąd do klasztoru na górze Zobor przybył św. Świerad. Przy okazji tej pielgrzymki podtrzymują oni zwyczaj praktykowany już w średniowieczu: na ołtarzu składają dar wina mszalnego z tamtejszych winnic, z wdzięczności za tego Świętego. Najstarszy zapis tego odpustowego daru zachował się z l596 roku. Wino miało pochodzić z małej, a urodzajnej winnicy pod Zoborem, dla celów liturgicznych sadzonej rękami naszych obydwu świętych; miało ono nad Dunajcem sławę cudownego leku przeciw chorobom gorączkowymi.
(zob. na str. Tropie - sanktuarium braterstwa śś. Świerada i Benedykta)
    Tydzień po tropskiej uroczystości podobna odbywa się na Słowacji, na Skałce koło Trenczyna nad rzeką Wag (Skalka nad Váhom), tym razem z udziałem polskich pielgrzymów.
    Kościół w Tropiu jest też szczęśliwym posiadaczem cząstki relikwii św. Świerada, przez biskupa Nitry (E. Necsey) przekazanej do Tropia jako do rodzinnej miejscowości świętego Pustelnika. Jest ona przedmiotem szczególnej czci, zwłaszcza w środę podczas cotygodniowego nabożeństwa ku czci świętych Pustelników. Poza Tropiem, Nitrą, Skałką i Muzeum Narodowym w Budapeszcie posiadaczem cząstki relikwii jest także papież Jan Paweł II; przekazując mu te relikwie, biskup Nitry wskazał na pochodzenie św. Świerada z tej samej Ziemi Krakowskiej, której synem i pasterzem jest Ojciec św.

(Zob. Relikwia św. Świerada w Tropiu)
    Papież określa św. Świerada tytułem: Mój rodak. Według niego, jest to jeden z korzeni siły tysiącletniej religii chrześcijańskiej w Polsce. Wszystkich rodaków śś. Świerada i Benedykta zachęca: Kroczcie nadal bruzdą wyoraną przez tych dwóch świętych. A tą bruzdą jest: stawianie Boga i serdecznego z Nim obcowania wszędzie na pierwszym miejscu, służenie ludziom zwłaszcza modlitwą i pracą, oraz panowanie nad sobą przez praktykowanie ascezy. Te myśli papież wypowiadał wielokrotnie: w liście do katolików słowackich w 1980 r., w liście do katolików polskich, słowackich i węgierskich w 1983 r., a także specjalnie do katolików diecezji tarnowskiej, gdy jeszcze jako metropolita krakowski, w l966 r. brał udział w diecezjalnej uroczystości Milenium Chrztu Polski odbywającej się przy kościele i pustelni w Tropiu. Wtedy właśnie do zgromadzonych rzesz skierował ważną zachętę: Tu trzeba przypielgrzymować i na tym miejscu uklęknąć.

   
   
Podstawowe dokumenty modlitewne
    Modlitwy z XI wieku, z terenu słowacko-węgierskiego, zachowane w sakramentarzu z Hahót:
   
a) za przyczyną św. Świerada-Andrzeja:
    Boże, Ty swojego wyznawcę, świętego Andrzeja, udręczonego zmaganiem się z ukrywanym cierpieniem, uczyniłeś uczestnikiem szczęśliwej nieśmiertelności; jak dzięki jego zasługom jesteśmy uwalniani od rozmaitych udręk cielesnych, tak spraw, abyśmy za jego wstawiennictwem zasłużyli także na otrzymanie bogactwa radości duchowych. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

    b) za przyczyną św. Benedykta:

    Boże, Ty świętego Benedykta – gdy wypełniły się udręki jego męczeństwa, a żałobna straż orła go wskazała – uczyniłeś opiekunem naszego ludu; spraw, błagamy, abyśmy chlubiąc się rozmaitymi przejawami cudownej jego opieki, nieustannie doznawali jego wstawiennictwa u Ciebie. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

    Modlitwy we współczesnych księgach liturgicznych:
   
a) modlitwa polska:

    Najłaskawszy Boże, Ty sprawiłeś, że święci Świerad i Benedykt oddali się Tobie samemu przez podziwu godną wstrzemięźliwość i wytrwałą surowość życia; spraw za ich wstawiennictwem, abyśmy przez nieustanną pokutę usunęli grzech z naszych serc i oczyszczoną duszą służyli Tobie. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen

    b) modlitwa słowacka:

    Miłościwy Boże, z Twojego natchnienia święci Świerad-Andrzej i Benedykt obrali życie w zaciszu pustelni, aby Ci modlitwą, pracą i milczeniem doskonalej służyli; za ich wstawiennictwem pomóż i nam wśród zgiełku tego świata wsłuchiwać się w Twój głos i konsekwentnie pełnić Twoją wolę. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

      (Zob. dalsze teksty: Nabożeństwo część 1. Modlitwy; Nabożeństwo część 2. Pieśni;
                                    Nabożeństwo część 3. Droga Krzyżowa i Różaniec)


Przejdź do poprzedniej lub następnej strony:

Życiorys: Część 1. Święci Świerad i Benedykt nad Dunajcem
Część 2. Święci Świerad i Benedykt na Słowacji
Część 3. Święci Świerad i Benedykt w chwale Nieba i czci Kościoła
Nabożeństwo: Część 1. Modlitwy ku czci śś. Świerada i Benedykta
Część 2. Pieśni ku czci śś. Świerada i Benedykta
Część 3. Droga krzyżowa i Różaniec polskich świętych


 

Nasze Menu. Startuj ze Strony Głównej!

TROPIE - kościół i sanktuarium
śś. Świerada i Benedykta

Wioski
w parafii Tropie

Kościoły i święci
w regionie

Polsko-słowacko-
węgierskie braterstwo
kościołów i szkół

 STRONA GŁÓWNA
 Topografia Parafii
 Święci Pustelnicy
 Kalendarium histor.
 Zwiedzamy kościół
 Relikwie w kościele
 Zwiedzamy pustelnię
 Zwiedzamy parafię

 Wydarzenia nowe
 Ogłoszenia niedz
 Refleksje aktualne
 Informacje stałe
 Literatura naukowa
 Kontakt z nami
 Ulubione strony
 Okolicznościowe

 Tropie SzP
 Roztoka-Brzeziny SP
 Witowice Dolne
   SzkołaPodst.WD
 Witowice Górne
 Wytrzyszczka SzP
 Będzieszyna
 Najdawn. dzieje 

 Parafie, kościoły itd.
 Dekanat Czchów
    Kościoły i święci DC
 Dekanat Ujanowice
 Dekanat Zakliczyn
 Parafie nad jeziorami
 Konkurs regionalny

Tropie - ojczyzna
Nitra katedrála Zobor
Skalka nad Váhom
Nitra základná škola
Trenčn základná škola
Skalité základná škola
Witowice Dolne szkoła
Wytrzyszczka szkoła

WbM. ks.St.Pietrzak;  pietrzakstan@poczta.onet.pl;  tel. 601 918 322;  Copyright by Parafia Tropie

Str.pryw.-genealog. PIETRZAKOWIE, FIUTOWIE, JANIKOWIE, SZLAGOWIE       Nadto: Gierałtowie